طبیعت و جانداران
دنیای حیوانات | در تقلا برای گرفتن دانههای برف
۲۰ دی, ۱۴۰۱    |  طبیعت و جاندارانوقتی دنیای انسانها سخت و سنگین است، پناه بردن به دنیای دیگر جانداران میتواند فرصت کوتاهی برای تنفس و تجدیدقوا باشد.
به این بهانه، پیشنهاد میکنیم این کلیپ چند ثانیهای از یک راکون را ببینید که میکوشد دانههای برف را در دست بگیرد. کلیپ را فردی به نام تیموتی اسنایدر در یوتیوب خود منتشر کرده است. او در واشنگتن زندگی میکند و این صحنه را دوربین مدار بستهٔ خانهاش ثبت کرده است.
توضیح این که ما کلیپ را ابتدا مستقیم در یوتیوب ندیدیم. بلکه با معرفی در Boing Boing به صفحهی اسنایدر در یوتیوب رسیدیم (منصفانه است همیشه تا حد امکان به منابع واسط اشاره شود).
ما در متمم به بهانههای مختلف به سراغ حیوانات رفتهایم و اگر علاقهمند باشید میتوانید از طریق لینک زیر، تعدادی از مطالبی را که با این موضوع منتشر شدهاند ببینید:
مجموعه مطالب متمم درباره حیوانات
مراقبت مادرانه | انسان، شگفتانگیزترین نمونهٔ آن نیست
۱۷ فروردین, ۱۴۰۱    |  طبیعت و جاندارانمراقبت مادرانه (Maternal Care) یکی از ویژگیهایی است که در بیشتر گونههای موجودات روی کرهٔ زمین دیده میشود. اما سطح، اندازه و شکل آن از یک گونه به گونهٔ دیگر متفاوت است.
یکی از نمونههای شگفتانگیز مراقبت مادرانه را میتوان در برخی از انواع بندپایان – از جمله عنکبوتها – دید.
عنکبوت بندباف سیاه (Black-lace Weaver) پس از تولد فرزندانش، تا سه یا چهار روز برای آنها یک نوع خوراک به شکل تخمهای بسیار کوچک تولید میکند که از نظر ارزش غذایی بسیار قوی است.
سه یا چهار روز برای اینکه دهها فرزند او آمادهی تمرین اولین شکار شوند کافی است. اما هنوز بدن آنها آنقدر قوی نیست که بتوانند از عهدهٔ شکاری که در تار عنکبوت دستوپا میزند، بربیایند.
مادر در روز چهارم، تار میتند. روی تار بالا و پایین میپرد تا فرزندانش با تکیه بر غریزه به سمت تار جذب شوند. وقتی همهٔ آنها روی تار آمدند، خودش را روی آنها میاندازد و اجازه میدهد که فرزندانش او را بخورند. فرزندان، نخستین شکار را با مادر تمرین میکنند و پس از اینکه مادر را به شکل کامل تغذیه کردند و تمام شد، زندگی خود را با شکارهای بعدی ادامه میدهند.
مادر، به این شکل، وظیفهٔ مادری را انجام میدهد و زندگیاش به پایان میرسد (+).
تا کنون دو بار در زنگ تفریح متمم به سراغ عنکبوتها رفتهایم. این موجودات عجیب، شاید به خاطر ابعاد کوچکشان کمتر مورد توجه انسان قرار گرفتهاند و شگفتیهای آنها آنچنان که باید و شاید دیده نشده است:
عنکبوتها را هم میتوان دوست داشت
جو بایدن یک فسیل است
۱۹ اسفند, ۱۴۰۰    |  طبیعت و جاندارانیک گروه از محققان آمریکایی، فسیل یک ماهی مرکب خونآشام را که بیش از ۳۰۰ میلیون سال قبل زندگی میکرده، به افتخار جو بایدن نامگذاری کردهاند. به این شکل که نام علمی «سیلیپسی موپودی بایدنی» برای این گونه انتخاب شده است (+/+). این گروه گفتهاند که به علت توجه ویژهٔ جو بایدن به محیط زیست با این کار از او قدردانی کردهاند.
لازم به ذکر است که این تنها موردی نیست که مسیر سیاستمداران با سایر حیوانات و جانوران تلاقی پیدا کرده است.
مثلاً پیش از این محققان یک موجود دو-زیست را کشف کرده بودند که سر خود را دائماً زیر خاک پنهان میکرد تا محیط اطراف را نبیند. گروه محقق، آن موجود را با اشاره به نام ترامپ نامگذاری کردند: درموفیس دونالدترامپی (+).
البته که این نامگذاری کمی جنبهٔ تمسخر داشت و به این نکته اشاره میکرد که ترامپ چشم خود را به روی دنیا بسته و چالشهای زیستمحیطی از جمله گرمایش زمین را جدی نمیگیرد.
حتی تصویری هم از این دو-زیست منتشر شد و با کمی ویرایش، چیزی شبیه موی ترامپ روی سر آن دو-زیست بیچاره قرار دادند تا شباهتها بیشتر شود و بهتر در خاطر مردم بماند:
البته از این موارد استثنا که بگذریم، معمولاً نامگذاری جانوران از سر احترام انجام میشود.
مثلاً حدود ۱۶ جانور مختلف به احترام اوباما نامگذاری شدهاند (+)؛ از یک گونهٔ عنکبوت یا یکی از انواع ماهیهای مرجانی.
اما به نظر میرسد که هنوز این فرهنگ در کشور ما به عنوان شکلی از ادای احترام جا نیفتاده است. چنانکه وقتی یک گروه از محققان، یک گونهٔ ماهی را به نام علی دایی نامگذاری کردند، این نامگذاری در رسانهها با کمی شوخی و تمسخر همراه شد (+).
عکس | جایی برای زندگی
۱۴ اسفند, ۱۴۰۰    |  طبیعت و جانداراننگران نباشید.
راکون در سوراخ شیشهٔ ماشین گیر نکرده است.
این راکون – که در کانادا دیده شده – به دنبال جایی برای حفظ و پرورش فرزندان خود بوده و به نتیجه رسیده که داخل این فورد دههٔ هفتاد، مناسبترین مکان است.
مهمترین شکارچی راکونها در کانادا گرگها هستند و این خودرو هیچ ورودی دیگری جز شیشهٔ شکستهاش ندارد. حفرهای که برای راکون مناسب و برای گرگ تنگ است.
عکس را جیسون بنتل (Jason Bantle) ثبت کرده و با مراجعه به سایت او میتوانید کارهای دیگرش را هم ببینید.
اگر دیدن تصاویر حیوانات را دوست دارید، احتمالاً مطالب زیر از مجموعه زنگ تفریح متمم هم برایتان جذاب خواهند بود:
زیبای خفته – تصاویر حیوانات هنگام خواب
آیا ماهی قرمزها میتوانند یک خودرو را روی زمین برانند؟
۱۵ دی, ۱۴۰۰    |  طبیعت و جاندارانآیا تا به حال به این سوال فکر کردهاید که «قدرت جهتیابی مغز ماهیها» چقدر است؟ یا اگر بخواهیم به شکل دیگری بپرسیم: «آیا فکر میکنید مغز ماهیها بیرون از محیط شناختهشدهٔ آب، میتواند همچنان جهتیابیهای پیچیده را انجام دهد؟»
ظاهراً پاسخ این سوال مثبت است. اخیراً یک گروه تحقیقاتی کار جالبی انجام دادهاند. آنها زیر یک آکواریوم کوچک چرخ گذاشتهاند و چند دوربین هم روی آن نصب کردهاند تا آکواریوم، متناسب با حرکت ماهیها راه برود.
در واقع ماهیها بعد از مدت کوتاهی متوجه شدهاند که با حرکت خود میتوانند ظرفشان را جابهجا کنند.
تحقیقات این گروه نشان میدهد که ماهیها بعد از اینکه فهمیدهاند از این امکان جدید برخوردارند، توانستهاند هدفهایی را در بیرون آکواریوم خود پیگیری کنند و جابهجاییهای فضایی متناسب با آن را انجام دهند.
به عبارت دیگر، درست است که مغز ماهیها همیشه برای زندگی در آب پرورش پیدا کرده، اما به اندازهٔ کافی پیچیده است که بتواند محیطهای جدید در بیرون آب را هم بررسی کرده و در آنها رهیابی کند (+/+).
جالب اینجاست که این آزمایش روی ماهیهای قرمز انجام شده که ما معمولاً آنها را دارای مغز ضعیفی میدانیم. حتی افراد بسیاری به اشتباه معتقدند که حافظهٔ ماهی قرمز در حد سه یا پنج ثانیه است. در حالی که تحقیقات نشان داده که این ماهیها در حد چند روز و حتی چند هفته و چند ماه هم حافظه دارند (+).