روانشناسی
درباره عوارض تنهایی | ساعت چهار صبح به چه کسی زنگ می‌زنید؟
۱۷ آبان, ۱۴۰۲ | روانشناسی, سبک زندگی, نقل قولمارتین سلیگمن از بنیانگذاران روانشناسی مثبت گرا در کتاب شکوفایی خود، عوارض تنهایی را در چند جمله خلاصه کرده است:
«آیا کسی در زندگی‌تان هست که اگر ساعت چهار صبح مشکلی داشتید بتوانید به او زنگ بزنید و با او صحبت کنید؟
اگر پاسخ‌تان مثبت است،
انتظار می‌رود عمرتان طولانی‌تر از کسانی باشد که پاسخ‌شان به این سوال منفی است.»
#روانشناسی #سبک زندگی #نقل قول
یک جمله درباره قدرت و سیاست | میز قوی‌تر است یا پشت‌میز‌نشین؟
۲۶ مرداد, ۱۴۰۲ | روانشناسیمایکل پاشن و اریش دیسمایر در کتاب روانشناسی رهبری انسانها به تأثیر متقابل فرد و جایگاه بر یکدیگر پرداخته‌اند. آن‌ها پدیده‌ای را که بسیاری از ما شاهد بوده و تجربه کرده‌ایم، در قالب یک جملهٔ ساده بیان می‌کنند:
فراموش کردن هم یک توانمندی است…
۱ اردیبهشت, ۱۴۰۲ | روانشناسی, نقل قولاز نظر عملکرد نهایی،
قدرت فراموش کردن برای مغز ما
همان‌قدر اهمیت دارد که توانایی به خاطر سپردن.»
ویلیام جیمز
چگونه امیدوار باشیم؟ برای امیدواری تلاش کنید!
۲۹ آبان, ۱۴۰۱ | روانشناسی«تلاش نمی‌کنم، چون امیدوار نیستم.» چنین جمله‌ای را زیاد شنیده‌ایم و شاید خودمان هم گفته باشیم. چون در ذهن بسیاری از ما امیدواری پیش‌نیاز تلاش است.
اما سی.آر.اسنایدر، از مطرح‌ترین نام‌ها در حوزهٔ نظریهٔ امید، توضیح می‌دهد که
«امیدواری از جنس هیجان و احساس نیست. بلکه محصول فعالیت ذهن است.»
وقتی می‌گوییم امید محصول یک فرایند ذهنی است، یعنی می‌توان برای امیدواری تلاش کرد. یعنی می‌شود امید را آگاهانه و هوشمندانه افزایش داد. یعنی می‌شود دیگران را امیدوار کرد.
اسنایدر امیدواری را حاصل ترکیب دو مولفه می‌داند:
- شوق و اراده برای رسیدن به هدف
- مصمم بودن به این که هر مانعی بر سر راه آمد، راه دیگری خواهم یافت (یا خواهم ساخت)
پس اگر کسی امید خود را از دست داده، کافی است کمکش کنیم هدف را بهتر تصور کند و شوقش افزایش یابد. و نیز با گفتگو و هم‌فکری، نشانش دهیم که مانع، به معنای توقف نیست. بلکه دعوتی است برای یافتن راه‌حلی تازه.
توضیح بیشتر در این باره را می‌توانید در درس امید از سلسله درس‌های روانشناسی مثبت گرا در متمم بخوانید:
معنی امید چیست؟ چگونه امیدوار باشیم؟
شادن فرویده | این طبیعی است که از ناراحتی دیگران خوشحال شویم؟
۲۱ تیر, ۱۴۰۱ | روانشناسی, نقل قولکانت [با اندکی خلاصه‌سازی] می‌گوید (+):
«این که انسان برای حس کردن و دیدنِ بهتر به‌زیستی خود،
نگون‌بختی دیگران را در پس‌زمینه قرار دهد، بنیادی کاملاً طبیعی دارد؛
کاری برای افزایش کنتراست.»
احتمالاً برای بسیاری از ما پیش آمده که با دیدن اوضاع بد دیگران، لحظه‌ای در درون خود حس خوشحالی را تجربه کنیم (و البته افراد بی‌اخلاق و نادانی هستند که رودرروی کسی که اتفاق یا وضعیت بدی را تجربه کرده، با صدای بلند خدا را صدا کرده و او را شکر می‌گویند).
اما آیا این حس خوشحالی طبیعی است؟ یا باید از این تجربهٔ شادی – حتی پنهانی و درونی – شرمنده باشیم؟ این بحثی است که در روانشناسی تکاملی تحت عنوان شادن فرویده (Schadenfreude) به آن پرداخته می‌شود.
پدیدهٔ شادن فرویده یکی از درس‌های مجموعهٔ آموزشی زندگی شاد در متمم است:
نقش «تابلوهای هشدار جاده‌ای» در کشته شدن انسانها
۷ اردیبهشت, ۱۴۰۱ | تصمیم گیری, توسعه فردی, روانشناسیحتماً شما هم تابلوهای هشدار را در جاده‌ها دیده‌اید. این تابلوها پیام‌های متنوعی دارند: از تشویق به کاهش سرعت گرفته تا تذکر دربارهٔ خطرات سبقت.
محققان در ایالت تگزاس آمریکا مطالعهٔ جالبی انجام دادند (+). در این ایالت، تابلوهای دیجیتال بسیاری وجود دارد که پیام آن‌ها به تناوب تغییر می‌کند.
بعضی از پیام‌ها بسیار ساده‌اند: «در حالت مستی رانندگی نکنید.»
برخی دیگر، حاوی اعداد و ارقام‌اند: «آیا می‌دانید امسال ۱۷۸۵ نفر در جاده‌های تگزاس کشته شده‌اند؟»
سوال محققان این بود که آیا نوع پیام (متن ساده در برابر آمار و ارقام) تأثیری بر تعداد سوانح دارد؟ برای یافتن پاسخ، آن‌ها تعداد سوانحی را که پس از محل قرار گرفتن تابلو رخ می‌داد بررسی کردند. نتایج نشان می‌داد که پس از نمایش پیام‌های عددی (یا دارای متن پیچیده) تعداد تصادف‌ها در یک کیلومتر اول، بیش از ۲٪ افزایش پیدا می‌کرد. با در نظر گرفتن این که همواره تعدادی از تصادف‌ها به مرگ منجر می‌شوند، می‌شود گفت «پیامی که دربارهٔ آمار کشته‌شدگان جاده‌ای اخطار می‌دهد» سرنشینان خودروها را به قتل می‌رساند!
به نظر می‌رسد قابل‌‌قبول‌ترین توضیح برای این پدیده، افزایش فشار ذهنی یا Cognitive Load باشد. راننده‌ای که پیام را می‌بیند، نمی‌تواند به سرعت آن را فراموش کند و ذهن او درگیر محتوا و حواشی پیام می‌شود (این عدد چند بود؟ آیا این عدد در مقایسه با کل مرگ و میرها جدی است؟ و سوال‌های مشابه). بنابراین بخشی از ظرفیت پردازش ذهنی راننده از دست می‌رود و به همین علت، احتمال تصادف افزایش پیدا می‌کند.
اگر صرفاً مشاهدهٔ یک تابلوی اخطار ساده، این چنین می‌تواند ظرفیت مغز ما را درگیر کند، با خود فکر کنید که استفاده از موبایل و سایر کارهایی که پشت فرمان انجام می‌دهیم، چه خطراتی برای ما ایجاد می‌کند.
فایل صوتی آموزشی مدیریت توجه در فروشگاه متمم، به موضوع توجه و تمرکز و نحوهٔ مدیریت آن‌ها پرداخته و ضمن توضیح اهمیت این موضوع، تکنیک‌هایی را برای مدیریت بهتر توجه آموزش می‌دهد:
#تصمیم گیری #توسعه فردی #روانشناسی
مشکلات ابدی در رابطهٔ عاطفی
۲۸ فروردین, ۱۴۰۱ | روانشناسی, نقل قول«بسیاری از مشکلات در روابط عاطفی، مشکلاتی ابدی هستند.
چون بسیاری از تفاوت‌ها همیشگی‌اند و از بین نمی‌روند.
حفظ و دوام رابطهٔ عاطفی، حاصل از بین بردن این تفاوت‌ها نیست،
بلکه نتیجهٔ درک و پذیرش آن‌هاست.»
نقل به مضمون از گاتمن
گاتمن فهرستی از مشکلات ابدی در رابطه‌ها تهیه کرده که می‌توانید آن‌ها را در درس مدیریت تعارض در رابطهٔ عاطفی بخوانید:
مدیریت تعارض در رابطه عاطفی | آيا شما هم دعوا می‌کنید؟
#نقل قول #روانشناسی #رابطه عاطفی
قانونی کلیدی در رابطه‌های عاطفی
۲۶ فروردین, ۱۴۰۱ | روانشناسی, نقل قول«همهٔ روابط عاطفی در یک قانون کلیدی مشترک‌اند:
هرگز نباید اجازه دهید کسی که دوستش دارید،
احساس تنهایی کند.
خصوصاً وقتی خودتان کنارش هستید.»
در مجموعه درس‌های حمایت اجتماعی و رابطه عاطفی متمم، بارها به حرف‌ها، مطالعات و پیشنهادهای جان گاتمن اشاره شده است. به عنوان یک نمونه، می‌توانید فهرست نشانه‌هایی را ببینید که نشان می‌دهند رابطهٔ عاطفی شما در مسیر آسیب و خرابی است:
نشانه‌های پیش‌‌گویی‌کنندهٔ شکست رابطهٔ عاطفی
#نقل قول #روانشناسی #رابطه عاطفی
تکسترورت | آيا به واژهٔ Textrovert نیاز داریم؟
۳ اسفند, ۱۴۰۰ | کلماتهمهٔ ما کسانی را می‌شناسیم که درونگرا (Introvert) یا برونگرا (Extrovert) هستند. اما با ظهور تکنولوژی‌های جدید ارتباطی و نرم‌افزارهای پیام‌رسان، دستهٔ سومی هم پیدا شده‌اند که به راحتی نمی‌توان آن‌ها را در یکی از دو گروه درونگرا و برونگرا گنجاند.
این دستهٔ سوم کسانی هستند که وقتی از طریق پیام و پیامک با آن‌ها حرف می‌زنید، به سادگی حرف می‌زنند و رابطه می‌سازند. به همین علت کاملاً اجتماعی و برونگرا به نظر می‌رسند. اما وقتی از نزدیک با آن‌ها رو به رو می‌شوید، می‌بینید معذب و خجالتی هستند و تعامل فیزیکی چندان به آن‌ها انرژی نمی‌دهد.
چند سالی است که اصطلاح تکسترورت (Textrovert) برای این گروه رواج یافته است؛ کسانی که ترجیح اول‌شان نه دنیای درون و نه دنیای بیرون، بلکه دنیای گفتگوی متنی است.
آیا به چنین واژه‌ای نیاز داریم؟ آیا واژه و اصطلاح دیگری نداشته‌ایم که این ویژگی را بیان کند؟
نمی‌توان به صورت قطعی به این سوال پاسخ داد. اما می‌توان گفت Textrovert هنوز آن‌قدر فراگیر نشده است. یا به این علت که مردم نیازی به چنین واژه‌ای نداشته‌اند و یا از این رو که نمی‌دانسته‌اند چنین اصطلاحی وجود دارد.
تکسترورت را معمولاً با کتابی به همین نام می‌شناسند که در سال ۲۰۱۷ منتشر شده است (+). اما بررسی‌های ما نشان داد که این واژه حداقل از سال ۲۰۱۰ وجود داشته است (+).
وجود این شکل از ترجیحات ارتباطی و فراگیر شدن رابطه‌های دیجیتال به جای رابطه‌های فیزیکی، الگوهای رفتاری جدیدی را هم به وجود آورده که لازم است آن‌ها را بشناسیم و درک کنیم. یکی از این الگوها Ghosting است. به این معنا که کسی با شما در فضای آنلاین دوست می‌شود و بعد ناگهان شما را در همه جا بلاک کرده یا آی‌دی خودش را حذف می‌کند و ناپدید می‌شود.
در این باره می‌توانید در متمم بیشتر بخوانید:
گوستینگ (قطع ناگهانی رابطه عاطفی)
#خودشناسی #دوستی #روانشناسی #سواد دیجیتال #واژه‌ها
هوش چیست؟ | یک تعریف ساده، زیبا و کاربردی
۵ آذر, ۱۴۰۰ | روانشناسی, نقل قولهمانطور که می‌دانید، تعریف‌های بسیاری از هوش ارائه شده است. بعضی تعریف‌ها کلی هستند و برخی دیگر، هوش را به قلمروهای مختلف تقسیم کرده‌اند (مثلاً هوش کلامی، هوش هیجانی، هوش مدیریتی، هوش سیاسی، هوش ریاضی و …).
در این میان نگاهی که جان کارول در کتاب بسیار معتبر «توانایی‌های شناختی انسان» داشته بسیار آموزنده و الهام‌بخش است (+):
هوش کلامی | هوش هیجانی | هوش سیاسی | هوش مدیریتی
اگر تعریف IQ یا تاریخچه طرح این بحث را نمی‌دانید، می‌توانید درس بهره هوشی را در متمم بخوانید:
بهره هوشی چیست؟ (تعریف + تاریخچه)