اتباع غیرمجاز یا اتباع بیگانه؟ کدام درست است؟
۸ دی, ۱۴۰۴یکی از اصطلاحات نادرستی که در سالهای اخیر در رسانههای فارسیزبان رواج یافته، «اتباع بیگانه» است.
کلمهٔ «اتباع» جمع مکسر (شکستهٔ) کلمهٔ تبعه است و تبعه به معنای کسی است که طی فرایندی رسمی و قانونی تابعیت یک کشور را پذیرفته و کشور متبوع (اسم مفعول تابع) هم متقابلاً از او حمایت میکند.
بنابراین اساساً «تبعه» و «غیرمجاز» با هم جمعپذیر نیستند.
بنابراین بهتر است به هر کسی که به شکل غیرقانونی وارد کشور شده بهجای «اتباع غیرمجاز» بگوییم «مهاجر غیرقانونی.»
«مهاجر غیرقانونی» کاملاً شفاف به مخاطب یادآوری میکند که منظور ما مهاجرانی نیست که هماکنون بهشکل قانونی در کشور زندگی میکنند (یا حتی افرادی که بهشکل قانونی و شفاف به کشور وارد شدهاند و الان در کشور هستند، اما در فرایند تمدید یا تغییر اسناد قانونی خود هستند).
علاوه بر این خوب است به این نکته هم توجه داشته باشیم که خود لغت «تبعه» هم بسیار قدیمی و یکطرفه است و نوعی نگاه ارباب-رعیتی در آن نهفته است: ما که حاکم و حکومت هستیم حرف میزنیم، شما هم اگر میخواهید ما تحملتان کنیم، وظیفه دارید از ما تبعیت کنید.
کلمههایی مثل شهروند (citizen) و حتی مقیم (resident) در دل خود احترام بیشنری برای فرد قائل میشوند.
لینک این نوشته در کانال تلگرام با متمم
اگر به معنی کلمات و داستان آنها علاقه دارید درسهای تسلط کلامی و ظرافتهای کلامی را در متمم بخوانید: