کهکشان راه شیری | عکسی که داریم؛ عکسی که نداریم
۲۷ اردیبهشت, ۱۴۰۱    |  نجومانسان با هر گامی که در زمینهٔ نجوم و شناخت فضا برمیدارد، همزمان قدرت و ضعف خود را بیشتر میبیند و درک میکند.
خبر ثبت نخستین عکس از سیاهچالهای که در مرکز کهکشان راه شیری قرار دارد، شگفتانگیز است (+). سیاهچالهای که همهٔ موجوداتی که روی زمین میزیستهاند، تمام عمر خود را دور آن چرخیدهاند؛ حتی آنها که فکر میکردند جهان به دور آنها میچرخد.
در عین حال، در همین زمانی که قدرت شگفت انسان را تحسین میکنیم، خوب است به خاطر داشته باشیم که انسان هرگز به معنای واقعی کلمه، هیچ عکسی از کهکشان راه شیری ندیده است.
این که ما هنوز نتوانستهایم عکسی از کهکشان راه شیری ثبت کنیم عجیب نیست. ما خود داخل کهکشان هستیم.
کاسینی ۱۹۰۰ میلیون کیلومتر طی کرد و وُییجرها (یک و دو) نزدیک به ۲۳۰۰۰ و ۲۰۰۰۰ میلیون کیلومتر از زمین دور شدهاند (+/+/+). این فاصله تقریباً یعنی ۰/۰۰۲ یک سال نوری و کافی است به این نکته توجه کنیم که ضخامت منطقهای از کهکشان راه شیری که ما در آن قرار گرفتهایم حدود ۱۰۰۰ سال نوری است (+).
البته نباید ناامید شد. تعبیر اشلی همر در این زمینه جالب است: عکسهایی که ما از کهکشان راه شیری دیدهایم، شبیه عکسهایی است که از دایناسورها میبینیم. هم واقعی نیست و هم واقعی است. هیچ دوربینی چشم در چشم دایناسورها یا بیرون از کهکشان راه شیری، این سوژهها را ثبت نکرده. اما آن چه که داریم، بر اساس شواهد محکم و ترکیب عکسها و دادههایی تولید شده که با تکیه بر روش علمی استخراج شدهاند (+).
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
خاکسپاری در فضا: فضا هم دستنخورده نمیماند
چه شد که نوشتن را شروع کردید؟ پاسخ گابریل گارسیا مارکز
۲۵ اردیبهشت, ۱۴۰۱    |  نقل قول«نوشتن را کاملاً اتفاقی شروع کردم،
شاید به این منظور که میخواستم به دوستی ثابت کنم
نسل من هم میتواند نویسندگانی خلق کند؛
اما بعد در این دام افتادم که دیدم در این دنیا چیزی را به اندازهٔ نوشتن دوست ندارم.»
مصاحبه با مارکز | بخشی از کتاب «خود نوشتن» | احمد اخوت
حرف مارکز را چه «یک توصیف واقعی از روند نویسنده شدنش» در نظر بگیریم و چه «پاسخی متواضعانه به دوست صمیمیاش پلینیو مندوزا»، در هر دو صورت میتواند آموزنده باشد.
مجموعه درسهای «چالش نوشتن» در متمم، به اصل و حاشیههای نوشتن پرداختهاند:
فارغ یا فارق؟ | فارق معمولاً غلط است
۲۱ اردیبهشت, ۱۴۰۱    |  کلماتدر بررسی آماری چندصدهزار نظر ثبت شده در متمم به نتیجه رسیدیم که در بیش از ۱۵٪ موارد، دوستان متممی کلمهٔ فارغ را به اشتباه به شکل فارق نوشتهاند.
واژهنامهها به ما میگویند که هر دو کلمهٔ فارغ و فارق درست هستند و باید ببینید معنای مد نظر شما چیست. اما واژهٔ فارق با ریشهٔ معنایی «فاصله افتادن و جدا شدن» (همخانواده با فرق و فرقه) در فارسی رایج نیست. معدود مواردی هم که فارسیزبانان از فارق استفاده کردهاند، در جملهها و اشعار عربیشان بوده است. مثلاً سعدی میگوید:
«من مات لاتبکوا علیه ترحما / و ابکوا لحی فارق المتألفا»
به جای این که بر کسی که مرده، از روی ترحم و دلسوزی بگریید، بر کسی گریه کنید که از مونس و دلدارش جدا افتاده است.
از آنجا که بعید است ما و شما در گفتگوهای روزمره از چنین تعبیرهایی استفاده کنیم، هر جا شک داشتید بهتر است از همان واژهٔ فارغ استفاده کنید:
فارغالتحصیل، فراغ بال، فارغ از این که …
توضیح: «قیاس مع الفارق» یک مورد استثنائی است که هم در فارسی رواج دارد و هم با ق نوشته میشود.
ما برخی از اشتباههای نگارشی پرتکرار دوستان متممی را فهرست کرده و منتشر کردهایم. مرور این فهرست ممکن است برایتان مفید باشد:
برخی از اشتباهات رایج در نگارش کلمات
ده کتاب پرفروش که بیش از ده میلیون نسخه از آنها فروخته شده
۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۱    |  کتابها چه میگویندبرآورد دقیق تعداد نسخههای فروخته شده از یک کتاب، خصوصاً در مورد کتابهای پرفروش و کلاسیک، امکانپذیر نیست. ناشران این کتابها متعددند. چاپهای غیرقانونی آنها زیادند. و گاهی به خطر وجود نداشتن کپیرایت (برای کتابهای قدیمی)، شمارش تعداد نسخههای فروش رفته امکانپذیر نیست. پس هر چه دربارهٔ آمار کتابهای پرفروش میبینید، صرفاً بر پایهٔ حدس و برآورد افراد مطلع اعلام میشود.
تعداد کتابهایی که بیشتر از ۱۰ میلیون نسخه از آنها فروخته شده، بسیار زیاد است. ما در اینجا صرفاً چند نمونه را انتخاب کردهایم:
کتاب قرمز کوچک |جملات مائوتسه تونگ | بیش از ۹۰۰ میلیون نسخه فروخته شد؛ البته با حمایت و فشار حزب کمونیست چین (+)
کتابهای هری پاتر | جی. کی. رولینگ | بیش از ۵۰۰ میلیون نسخه (+)
داستان دو شهر |نوشتهٔ چارلز دیکنز | بیش از ۲۰۰ میلیون نسخه (+)
شازده کوچولو | نوشتهٔ آنتوان دو سن اگزوپری | بیش از ۲۰۰ میلیون نسخه (+)
و سپس هیچکس نبود |آگاتا کریستی | بیش از ۱۰۰ میلیون نسخه (+)
دنیای سوفی | یاستین گوردر | بیش از ۵۰ میلیون نسخه (+)
صد سال تنهایی | گابریل گارسیا مارکز | بیش از ۵۰ میلیون (+)
جاناتان مرغ دریایی | ریچارد باخ | بیش از ۴۰ میلیون نسخه (+)
هفت عادت مردمان موثر | استیون کاوی | بیش از ۴۰ میلیون نسخه (+)
۱۹۸۴ | جورج اورول | احتمالاً بیش از ۳۰ میلیون نسخه (+)
معرفی کتابهای روانشناسی در متمم
پاراگراف فارسی (برشهایی از کتابها)
میمونها و آدمها | یکی از مزایای اینترنت و شبکه های اجتماعی
۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۱    |  تکنولوژی, نقل قول«متخصصان آمار و احتمال به ما میگفتند
اگر یک میلیون میمون را بنشانی
و یک میلیون ماشین تایپ و فرصت کافی به آنها بدهی،
حاصل کار تصادفی آنها ممکن است حتی چیزی در حد شکسپیر باشد.
به لطف اینترنت فهمیدیم که این ادعا درست نبوده است.»
روبرت ویلنسکی (Robert Wilensky) | منبع
حرف طنزآمیز ولینسکی را به شکلهای مختلفی میتوان تفسیر کرد. یکی از سادهترین تفسیرها این است که به خاطر داشته باشیم در قلمرو فکر و اندیشه و تحلیل، تعداد لزوماً نمیتواند برای خلق یک دستاورد ارزشمند کافی باشد. در کار خلاقانه و فکری، همچنان ممکن است فرد، کاری بزرگتر از گروه انجام دهد. ضمن این که خطاها و سوگیریهای متعدد ما در تفکر جمعی، گاهی باعث میشود که در تعداد زیاد در کنار هم، صرفاً اشتباهات بزرگتری انجام دهیم.
#تصمیم گیری #نقل قول #تکنولوژی
دربارهٔ تخصص بینرشتهای | دنیای علم دیگر مثل چند قرن گذشته نیست
۹ اردیبهشت, ۱۴۰۱    |  توسعه فردی, نقل قول«اکنون کاملاً آشکار شده است که
دیگر چیزی به عنوان نقطهٔ پایان یک علم
و نقطهٔ آغاز علمی دیگر
وجود ندارد.»
پاتریشیا چرچلند (فیلسوف کانادایی-آمریکایی)
حرف چرچلند، اشارهای دوباره به واقعیتی است که همهٔ ما آن را کمابیش تجربه کردهایم. دیگر نمیتوان به سادگی گفت اینجا اقتصاد تمام شده و روانشناسی آغاز میشود. یا اینکه تا این نقطه، ما دربارهٔ الگوریتمها حرف میزدیم و از این نقطه به بعد وارد بحثهای اخلاقی کار شدهایم. و یا اینکه تا این لحظه به رفتار سازمانی پرداختیم و اکنون میخواهیم وارد موضوع منابع انسانی شویم.
یادگیری بینرشتهای و تخصصهای بینرشتهای، شاید زمانی یک «انتخاب» بود. اما امروز، در بیشتر شاخههای علم و مهارت، واقعیتی گریزناپذیر است.
نقش «تابلوهای هشدار جادهای» در کشته شدن انسانها
۷ اردیبهشت, ۱۴۰۱    |  تصمیم گیری, توسعه فردی, روانشناسیحتماً شما هم تابلوهای هشدار را در جادهها دیدهاید. این تابلوها پیامهای متنوعی دارند: از تشویق به کاهش سرعت گرفته تا تذکر دربارهٔ خطرات سبقت.
محققان در ایالت تگزاس آمریکا مطالعهٔ جالبی انجام دادند (+). در این ایالت، تابلوهای دیجیتال بسیاری وجود دارد که پیام آنها به تناوب تغییر میکند.
بعضی از پیامها بسیار سادهاند: «در حالت مستی رانندگی نکنید.»
برخی دیگر، حاوی اعداد و ارقاماند: «آیا میدانید امسال ۱۷۸۵ نفر در جادههای تگزاس کشته شدهاند؟»
سوال محققان این بود که آیا نوع پیام (متن ساده در برابر آمار و ارقام) تأثیری بر تعداد سوانح دارد؟ برای یافتن پاسخ، آنها تعداد سوانحی را که پس از محل قرار گرفتن تابلو رخ میداد بررسی کردند. نتایج نشان میداد که پس از نمایش پیامهای عددی (یا دارای متن پیچیده) تعداد تصادفها در یک کیلومتر اول، بیش از ۲٪ افزایش پیدا میکرد. با در نظر گرفتن این که همواره تعدادی از تصادفها به مرگ منجر میشوند، میشود گفت «پیامی که دربارهٔ آمار کشتهشدگان جادهای اخطار میدهد» سرنشینان خودروها را به قتل میرساند!
به نظر میرسد قابلقبولترین توضیح برای این پدیده، افزایش فشار ذهنی یا Cognitive Load باشد. رانندهای که پیام را میبیند، نمیتواند به سرعت آن را فراموش کند و ذهن او درگیر محتوا و حواشی پیام میشود (این عدد چند بود؟ آیا این عدد در مقایسه با کل مرگ و میرها جدی است؟ و سوالهای مشابه). بنابراین بخشی از ظرفیت پردازش ذهنی راننده از دست میرود و به همین علت، احتمال تصادف افزایش پیدا میکند.
اگر صرفاً مشاهدهٔ یک تابلوی اخطار ساده، این چنین میتواند ظرفیت مغز ما را درگیر کند، با خود فکر کنید که استفاده از موبایل و سایر کارهایی که پشت فرمان انجام میدهیم، چه خطراتی برای ما ایجاد میکند.
فایل صوتی آموزشی مدیریت توجه در فروشگاه متمم، به موضوع توجه و تمرکز و نحوهٔ مدیریت آنها پرداخته و ضمن توضیح اهمیت این موضوع، تکنیکهایی را برای مدیریت بهتر توجه آموزش میدهد:
#تصمیم گیری #توسعه فردی #روانشناسی
تصمیمهای سرنوشتساز و لحظههای مهم زندگی
۴ اردیبهشت, ۱۴۰۱    |  تصمیم گیری, نقل قول«هیچکس، به وقت خود، لحظههای مهم زندگی را نمیشناسد.
بیشتر آدمها وقتی روزها و گاه سالها گذشت درمییابند که
کدام روزها در زندگیشان اهمیت درجه یک داشته و سرنوشتشان را رقم زده است.»
مسعود بهنود | کتاب کوزهٔ بشکسته
این حرف، که نویسندگان متعددی آن را به شکلهای مختلف گفتهاند، یکی از نکات کلیدی در تصمیمگیری است. ما معمولاً در زمان تصمیمگیری نمیتوانیم به درستی تشخیص دهیم که اهمیت یک تصمیم چقدر مهم است. این صرفاً زمان است که مشخص میکند هر تصمیم ما چقدر اهمیت داشته و سرنوشتساز بوده است. چه بسا تصمیمگیری در مورد رفتن یا نرفتن به یک سفر یا مهمانی، بیشتر از انتخاب رشتهٔ دانشگاهی، روی سرنوشت ما تأثیر بگذارد.
استفاده از گروه مشاوران فرضی برای تصمیمگیری بهتر
ملتها هیچ دوستی ندارند
۲ اردیبهشت, ۱۴۰۱    |  نقل قول«ملتها هیچ دوستی ندارند. هر آنچه هست، منافع است.»
این جملهٔ شارل دو گل را که تیم فیلیپس در کتاب در باب شهریار نقل کرده، به شکلهای دیگری هم نقل کردهاند:
«دوستی مربوط به انسانهاست. برای کشورها فقط منفعت معنا دارد (+).»
«فرانسه هیچ دوستی ندارد. فرانسه، فقط به منافع خود فکر میکند (+).»
با وجود تفاوت در کلمات، هر سه جمله پیام واحدی دارند: در ارتباط میان کشورها، نمیتوان و نباید روی دوستی حساب کرد. هر نوع تعامل و همکاری صرفاً باید بر پایهٔ منافع ملی انجام شود.
شبیه همین قاعده را به مذاکرهکنندگان هم میآموزند. نه فقط در سطح ملی، بلکه در سطح سازمانی و حتی فردی نیز نباید دوستی را مبنای مذاکره قرار داد. مبنای مذاکره، صرفاً منافع است. بنابراین در سادهترین مذاکرهها و توافقها با دوستانمان هم باید مطمئن شویم حاصل توافق، منافع ما (و طرف مقابل) را تأمین میکند. دوستی، میتواند فرایند مذاکره را تسهیل کند. اما این منافع هستند که وفاداری به نتیجهٔ مذاکره را تضمین میکنند.
ما در متمم درسی را به ویژگیهای یک مذاکرهکنندهٔ حرفهای اختصاص دادهایم:
مشکلات ابدی در رابطهٔ عاطفی
۲۸ فروردین, ۱۴۰۱    |  روانشناسی, نقل قول«بسیاری از مشکلات در روابط عاطفی، مشکلاتی ابدی هستند.
چون بسیاری از تفاوتها همیشگیاند و از بین نمیروند.
حفظ و دوام رابطهٔ عاطفی، حاصل از بین بردن این تفاوتها نیست،
بلکه نتیجهٔ درک و پذیرش آنهاست.»
نقل به مضمون از گاتمن
گاتمن فهرستی از مشکلات ابدی در رابطهها تهیه کرده که میتوانید آنها را در درس مدیریت تعارض در رابطهٔ عاطفی بخوانید:
مدیریت تعارض در رابطه عاطفی | آيا شما هم دعوا میکنید؟
#نقل قول #روانشناسی #رابطه عاطفی