با متمم

در عصر ما پیامبران حزن‌آوری هم هستند که می‌گویند کتاب ناپدید خواهد شد.

آقای بیل گیتس کمی پیش در آکادمی سلطنتی زبان اسپانیایی در مادرید، در سخنانی هراس‌آور گفت: از این پس کتاب‌ها ناپدید می‌شوند و کامپیوتر با آمادگی کامل تمام عملکردهای کتاب را انجام می‌دهند و جایگزین آن‌ها خواهند شد. او هم‌چنین گفت که این اتفاق برای جهان بسیار خوب خواهد بود، زیرا زمانی که مصرف کاغذ از بین برود سطح جنگل‌ها چند برابر می‌شود و کلروفیل بیشتری در محیط زیست به‌وجود می‌آید.

خوب، امیدوارم که الهامات آقای بیل گیتس به وقوع نپیوندند. من شخصاً با کامپیوتر کار می‌کنم و به‌هیچ‌وجه مخالف تحول فوق‌العاده‌ای که علوم و فنون برای بشریت به ارمغان آورده‌اند نیستم، ولی فکر می‌کنم که ماندگاری کتاب در جهان آتی در کنار کامپیوترها و تمام شگفتی‌های دیداری و شنیداری بستگی به ما دارد، فکر می‌کنم عملکردهای خاصی وجود دارند که فقط در حیطه‌ی قدرت کتاب‌ها هستند.

عملکردهایی که در علوم ارتباطات و اطلاعات وجود ندارند تا کامپیوترها بتوانند واقعاً جانشین کتاب‌ها شوند. با کتاب رابطه‌ای صمیمانه و خصوصی برقرار می‌شود؛ لازم است که کلمات را، از طریق جنبش تخیلی که جنبشی خلّاق است، تبدیل به تصویر کنیم؛ با آدم‌هایی مربوط شویم که حرکت و گفتگو می‌کنند، که می‌اندیشند و تعمق می‌کنند و به‌نوعی ما را به دنیای خود می‌برند. دنیاهایی که عملاً از حقیقت مطلق گریزانند، دنیاهایی که کنجکاوی و نارضایتی را به‌طور منسجم و کامل در ما خلق می‌کنند، روح انتقادی را پرورش می‌دهند و ما را نسبت به محیط اطرافمان بسیار شکاک و پرمسئولیت بار می‌آورند.