درباره نقد ترجمه | در نقد ترجمه نباید به بررسی غلطها اکتفا کرد
۴ بهمن, ۱۴۰۲حسین معصومی همدانی در کتاب اخلاق نوشتن، مقالهای دارد با عنوان «در دشواری و ضرورت تألیف».
او در بخشی از این مقاله – که در واقع مقدمهٔ بحث جرأت تألیف است – به نکتهای ساده اما مهم دربارهٔ نقد ترجمه اشاره میکند، نکتهای که در بررسی و ارزیابی کتابهای غیرداستانی که این روزها ترجمهٔ آنها در کشورمان بسیار رایج است بهکار میآید:
«در زمینهٔ آثار ادبی و اجتماعی در کشور ما یک سنت دیرینهٔ نقدنویسی وجود دارد، که گرچه هیچگاه از غرضورزیهای شخصی خالی نبوده، اما به هر حال از لحاظ پالایش محیط فرهنگی تأثیر مثبت داشته است. اکنون باید سعی کرد که چنین جریانی در حوزههای علمی و فنی هم به وجود بیاید.
نقد یک ترجمهٔ علمی و فنی میتواند از ذکر اغلاط املایی و انشایی و علمی آن آغاز شود، اما نباید در این مرحله متوقف شود، بلکه باید سرانجام به بررسی مسائل مهمتری هم بپردازد: آیا کتاب در میان آثار نظیر خود، شایستهترین اثر برای ترجمه بوده است؟ آیا فلسفهٔ تألیف آن با مقتضیات فرهنگی و اجتماعی ما سازگار است؟ آیا این کتاب نیازهای آموزشی ما را برمیآورد؟»
کتاب اخلاق نوشتن در متمم با جزئیات بیشتر در مجموعه درسهای چالش نگارش متمم معرفی شده است: