آمار تقلب در مقالات پژوهشی | ایران جلوتر از هند و عقب‌تر از عربستان و روسیه
۲۹ آذر, ۱۴۰۲نشریهٔ Nature در گزارشی که در روزهای پایانی سال ۲۰۲۳ منتشر شد، اعلام کرد که «تعداد مقالاتی که تقلبی بودن آن‌ها پس از انتشار مشخص شده، در سال ۲۰۲۳ از ۱۰۰۰۰ عدد گذشته است (+).»
این عدد در تاریخ پژوهش در دهه‌های اخیر بی‌سابقه است. اگرچه انتظار می‌رود با گسترش هوش مصنوعی و به طور خاص Generative AI، این عدد در مقایسه با اتفاق‌هایی که سال‌های آتی خواهد افتاد، ناچیز باشد.
اگر صرفاً کشورهایی را در نظر بگیریم که در دو دههٔ گذشته بیش از ۱۰۰هزار مقاله منتشر کرده‌اند، ایران در فهرست مقالات تقلبی جهان رتبهٔ هفتم را کسب می‌کند.
لازم به تأکید است که در این آمار صرفاً مقالاتی که رسماً بازپس گرفته شده‌اند (اصطلاحاً retract شده‌اند) لحاظ شده است. مقالات بسیار زیاد دیگری وجود دارند که سرقت محتوا، ضعف‌های روش‌شناسی، استناد دروغ یا غیردقیق و گردآوری نادرست داده در آن‌ها محرز است و نقدهایی هم بر آن‌ها منتشر شده، اما انعکاس آن‌ها در حدی نبوده که مقاله رسماً retract شود.
علاوه بر این‌ها قطعاً مقالات بسیاری هم هستند که مشکلات و ضعف‌های آن‌ها کشف نشده است.
به همین علت Nature معتقد است که تقلب‌های کشف‌شده را باید نوک کوه‌یخ بزرگی از مقالات تقلبی دانست که از آب سر بیرون آورده و اصل این کوه زیر آب است و به چشم نمی‌آید.
بخش قابل‌توجهی از پژوهش‌های تقلبی در ژورنال‌های زیرمجموعهٔ هنداوی (Hindawi) منتشر شده بودند.
گروه هندوانی – که گاهی هینداوی هم خوانده می‌شود – از زیرمجموعه‌های انتشارات Wiley است که توسط فردی مصری-بریتانیایی به نام احمد هنداوی تأسیس شده و گروه وایلی از سال ۲۰۲۱ آن را خریده است.
وایلی سال ۲۰۲۳ اعلام کرد که با بی‌اعتبار شدن گروه هنداوی بخشی از ژورنال‌ها را به کلی تعطیل کرده و بخشی دیگر را در بدنهٔ اصلی وایلی ادغام می‌کند.
با این حال، سابقهٔ وایلی در استفادهٔ تجاری و غیردقیق از فعالیت‌های علمی طولانی‌تر از این حرف‌هاست و این شرکت سال‌ها در زیرمجموعه‌های خود الگوهای مشابهی را داشته است.
ما در متمم در درس تست DISC توضیح داده‌ایم که امتیاز تجاری این تست متعلق به وایلی است و چگونه افراد و گروه‌های مختلفی که همگی زیرمجموعهٔ همین شرکت هستند، در یک چرخهٔ بسته، یکدیگر را تأیید کرده و به هم ارجاع می‌دهند و تصویری از یک ابزار علمی و معتبر را به خواننده القا می‌کنند:
واضح است که این توضیح به معنای نفی همهٔ تلاش‌های وایلی نیست. این انتشارات شناخته‌شده، آثار ارزشمند بسیاری را عرضه کرده است. در عین حال، به نظر می‌رسد این نشریه صرفاً در فعالیت‌هایی که کاملاً مستقیم با برند خودش انجام می‌شود، وسواس دارد و برندهای تحت مالکیت خود را با استراتژی‌ها و اهداف دیگری اداره می‌کند.