بحران کاهش جمعیت | سوراخ کردن راه حل نیست
۲ مرداد, ۱۴۰۱همان‌طور که می‌دانید، تعدادی از کشورهای جهان، با بحران کاهش جمعیت روبه‌رو هستند. ده کشور زیر، در صدر فهرست بحران کاهش جمعیت قرار دارند. عددهایی که داخل پرانتز آمده، نشان می‌دهد که این کشورها تا سه دههٔ بعد، چند درصد از جمعیت امروزشان را از دست می‌دهند (+):
بلغارستان (۲۳٪)، لیتوانی (۲۲٪)، لاتویا (۲۲٪)، اوکراین (۲۰٪)، صربستان (۱۹٪)، بوسنی و هرزگوین (۱۸٪)، کرواسی (۱۸٪)، مولدوا (۱۷٪)َ، ژاپن (۱۶٪) و آلبانی (۱۶٪).
همان‌طور که می‌بینید، بیشتر این کشورها در اروپای شرقی قرار دارند. تجربهٔ سختی زندگی در دوران کمونیستی و فشارهای اقتصادی پس از فروپاشی شوروی از جمله علت‌هایی است که مردم این کشورها رغبت کافی به فرزندآوری ندارند.
کشوری که فهرست بالا را ناهمگون کرده، ژاپن است. این کشور هم در سال‌های اخیر با بحران جدی کاهش جمعیت روبه‌روست. در حدی که یکی از سیاستمداران ژاپنی به نام توموناگا اوزادا در سال ۲۰۱۴ پیشنهاد کرد کاندوم‌های سوراخ در بین کاندوم‌ها قرار داده شده و بی‌خبر، در اختیار زوج‌های جوان قرار بگیرد تا نرخ فرزندآوری بهتر شود (+). ایده‌ای که با نقد جدی مردم و سایر سیاستمداران روبه‌رو شد.
ژاپن هم مثل سایر کشورهایی که در فهرست بالا آمده، مشوق‌های مختلفی برای افزایش میل مردم به فرزندآوری در نظر گرفته است. اما این مشوق‌ها چندان تأثیر نداشته‌اند. مشکل اصلی در ژاپنِ امروز این است که شغل ثابت با درآمد مناسب، به اندازهٔ کافی موجود نیست و اکثر مردم به کارهای پاره‌وقت یا شغل‌های موقت مشغول‌اند. همین باعث می‌شود که سیاست‌ها و مشوق‌ها بی‌اثر باقی بمانند (+).
در همهٔ کشورها، یکی از دغدغه‌های دولتمردان و سیاست‌گذاران، تغییرات جمعیتی (دموگرافیک) است. این تغییرات می‌توانند ساختار اقتصادی و سیاسی کشور را تغییر داده و ثبات جامعه را به هم بزنند. در کنار سیاستمداران، فعالان کسب و کار هم دائماً به تغییرات دموگرافیک نگاه می‌کنند تا فرصت‌های تازه‌ای برای کسب و کار خود بیابند. در درس زیر، مفهوم دموگرافی را بیشتر توضیح داده‌ایم: