شادن فرویده | این طبیعی است که از ناراحتی دیگران خوشحال شویم؟
۲۱ تیر, ۱۴۰۱کانت [با اندکی خلاصهسازی] میگوید (+):
«این که انسان برای حس کردن و دیدنِ بهتر بهزیستی خود،
نگونبختی دیگران را در پسزمینه قرار دهد، بنیادی کاملاً طبیعی دارد؛
کاری برای افزایش کنتراست.»
احتمالاً برای بسیاری از ما پیش آمده که با دیدن اوضاع بد دیگران، لحظهای در درون خود حس خوشحالی را تجربه کنیم (و البته افراد بیاخلاق و نادانی هستند که رودرروی کسی که اتفاق یا وضعیت بدی را تجربه کرده، با صدای بلند خدا را صدا کرده و او را شکر میگویند).
اما آیا این حس خوشحالی طبیعی است؟ یا باید از این تجربهٔ شادی – حتی پنهانی و درونی – شرمنده باشیم؟ این بحثی است که در روانشناسی تکاملی تحت عنوان شادن فرویده (Schadenfreude) به آن پرداخته میشود.
پدیدهٔ شادن فرویده یکی از درسهای مجموعهٔ آموزشی زندگی شاد در متمم است: