صنعت خودرو
ارزش های برند | چرا BMW به تولید خودروهای ون علاقه ندارد؟
۱۱ شهریور, ۱۴۰۲    |  صنایع جهان, صنعت خودروهمهٔ افراد و کسبوکارها دوست دارند برندی قوی داشته باشند و بازار و مخاطبان، اصالت برندشان را تأیید کنند.
اصالت وقتی به وجود میآید که برند به ارزشهایی که ادعا میکند وفادار باشد و وفاداری وقتی اتفاق میافتد که صاحبان برند جرئت داشته باشند به برخی فرصتها «نه» بگویند.
حدود دو دهه قبل، در سال ۲۰۰۴ از هلموت پانکه – که همزمان رئيس هیئت مدیرهٔ BMW و عضو هیئت مدیرهٔ مایکروسافت بود – در یک مصاحبه توضیح داد که چرا BMW خودروهای ون تولید نمیکند.
پانکه گفت (+): یکی از مهمترین وظایف ما در حفظ تصویر برند، نه گفتن است. چون تهِ مدیریت برند درک این نکته است که درون هر برند «وعدهای» نهفته است که آن برند باید همیشه و همهجا و در هر شرایطی به آن وعده وفادار باشد.
ما وارد بازار خودروهای ون و کلاس MPV نشدهایم، چون خودرو ون حداقل به شکلی که امروز در بازار هست، هیچیک از ارزشهای برند BMW را در خود منعکس نمیکند. همهٔ تیم ما یک بار یکصدا [تصمیم گرفتیم و] گفتیم ما ون تولید نمیکنیم.
ما که امروز حرفهای پانکه را میخوانیم،در نگاه اول ممکن است از خود بپرسیم: اگر ون بد است چرا بنز آن را تولید میکند؟
پاسخ این است که وعدهٔ برند بنز «اوج لذت رانندگی» نیست. بلکه یک رانندگی لوکس و راحت است. بنز همیشه مدعی بوده که «یک اتاق لوکس سیّار» تحویل مشتریاش میدهد. پس محدودیتی که BMW خود را با آن تعریف کرده، برای بنز وجود ندارد.
تصمیم به انجام ندادن یک کار و عرضه نکردن یک محصول که اتفاقاً ممکن است سودآور هم باشد، تصویر یک برند و ارزش پیشنهاد آن برند را در بلندمدت تثبیت میکند.
آنچه خواندید بخشی از درس ارزش پیشنهادی برند از سلسله درسهای برندسازی متمم بود.
#برندسازی #صنایع جهان #صنعت خودرو
برونسپاری به درد ما نمیخورد | زورمان به آنها نمیرسید!
۲۳ شهریور, ۱۴۰۱    |  دستهبندی نشدهمعمولاً وقتی از نسل جدید خودروها و بهویژه خودرانها صحبت میشود ایلان ماسک و تسلا را به یاد میآوریم.
با این حال، میدانیم که در کنار تسلا و نیز شرکتهای کوچک بسیاری نظیر وایمو و لوسید موتورز که وارد این صنعت شدهاند، بسیاری از خودروسازان بزرگ هم مستقیم یا با خرید شرکتهای دیگر در این زمینه فعالیت میکنند. شرکت کروز (Cruise) وابسته به جنرالموتورز، غول خودروسازی آمریکا، یکی از این شرکتهاست.
اخیراً مدیر سختافزار کروز به نکتهٔ جالبی اشاره کرده که مورد توجه رسانهها قرار گرفته است. او بدون اشاره به نام تأمینکننده گفته (+): «دو سال پیش برای تأمین پردازندههای گرافیکی پول هنگفتی به یک تأمینکنندهٔ بزرگ دادیم. اصلاً جایی برای مذاکره نبود. چون حجم تقاضای ما بسیار کوچک است. این بود که تصمیم گرفتیم خودمان سرنوشتمان را در دست بگیریم.»
همه میتوانند حدس بزنند که او به کدام شرکت اشاره کرده؛ Nvidia یکی از بزرگترین تأمینکنندگان سختافزار گرافیکی در جهان.
طراحی و تولید تراشههای گرافیکی و واحدهای پردازش گرافیک، ساده نیست. کسانی که با برونسپاری آشنا هستند، در همان نگاه اول حدس میزنند که این کار، نامزد خوبی برای برونسپاری است. هنوز شرکتهای برتر حوزهٔ تکنولوژی هم ترجیح میدهند تا حد امکان وارد بازی تراشههای الکترونیکی نشوند. اما نباید فراموش کنیم که تولیدکنندگان خودرو در مقایسه با دیگران (مثلاً تولیدکنندگان موبایل) تقاضای اندکی دارند. بنابراین قدرت چانهزنی آنها کم است و همین عامل به تنهایی میتواند استراتژی آنها را تغییر دهد.
هم جنرالموتورز و هم تسلا، و هم احتمالاً خودروسازهای دیگر، نمیتوانند تمام سودی را که از تکنولوژی خودران به دست میآید، دو دستی به تولیدکنندگان سختافزار هدیه کنند. بنابراین، با وجودی که به نظر عجیب میآید، طراحی و تولید سختافزار را در دستور قرار دادهاند.
اگر مدتی دربارهٔ برونسپاری مطالعه و تحقیق کنید به نتیجه میرسید که این موضوع، آنقدر پیچیده است و ظرافتهای فراوان دارد که یک فرد میتواند تمام عمر حرفهای خود را به مطالعه و پژوهش در برونسپاری اختصاص دهد و اصلاً عجیب نیست اگر یک مشاور مدیریت حوزهٔ تخصصی خود را صرفاً به این کار اختصاص دهد.
ما در یکی از درسهای زیرمجموعهٔ استراتژی در متمم به بحث برونسپاری پرداختهایم که مطالعهٔ آن میتواند مفید باشد:
#صنعت خودرو #صنایع جهان #استراتژی #تکنولوژی
قدیمی ترین خودروسازهای جهان | سی سال طلایی در صنعت خودرو
۱۰ مرداد, ۱۴۰۱    |  صنایع جهان, صنعت خودروآیا تا کنون از خود پرسیدهاید قدیمیترین خودروسازهای جهان کدام شرکتها بودهاند؟
به این سوال نمیتوان به شکل دقیق پاسخ داد. نخستین کسانی که خودرو ساختند، معمولاً چند سال قبل از تأسیس شرکت و کارخانه، نمونههای اولیه را تولید کرده بودند. گاهی هم، نمونهٔ تولید شده را با چند سال فاصله به بازار عرضه میکردند.
علاوه بر اینها، کمی هم زمان لازم بود تا بتوانند تمام قطعات را خودشان بسازند. بعضی از شرکتها مانند رنو، سه تا چهار سال طول کشید تا موتور را هم خودشان تولید کنند و روی ماشینهایشان قرار دهند.
به همین علت، اعلام دقیق زمان آغاز به کار خودروسازان جهان، ساده نیست و بسته به این که چه مرحلهای را معیار قرار دهید، سال تأسیس تغییر میکند.
با این توضیحات، در ادامه، سال تقریبی آغاز به کار چند مورد از برندهای قدیمی خودروسازی را که هنوز زندهاند، برای شما آوردهایم (+/+). میشود گفت دو دههٔ آخر قرن نوزدهم و دههٔ اول قرن بیستم، دههای طلایی صنعت خودرو بوده است:
۱۸۸۵ | بنز
۱۸۸۹ | پژو (تولید غیررسمی قبل از بنز بوده)
۱۸۹۶ | لیلاند
۱۸۹۷ | تاترا (خودروساز چک)
۱۸۹۸ | رنو (اولین خودرو با موتور خودشان: ۱۹۰۳)
۱۸۹۹ | اُپِل
۱۸۹۹ | فیات
۱۹۰۲ | کادیلاک
۱۹۰۳ | فورد (تولید اولیه: ۱۸۸۶)
۱۹۰۴ | رولز رویس (عرضهٔ عمومی: ۱۹۰۶)
۱۹۲۹ | بیامدبلیو
۱۹۳۶ | تویوتا
در تصویر بالا اولین خودرو رنو را که در سال ۱۸۹۸ عرضه شد میبینید. این خودرو تکسیلندر بوده و با حجم موتور ۴۰۰ سیسی سرعت آن حداکثر میتوانسته به ۳۲ کیلومتر در ساعت برسد.
مطالب زیر در متمم به نوعی به خودروسازی و صنعت خودرو مربوط هستند:
طراحی خودرو | چگونه خودروهای جدید را از چشم مشتری پنهان کنیم؟
چند نمونه عجیب از ثبت اختراع در صنعت خودرو
چند نمونه از خودروهای مفهومی قدیمی
اگر هم موضوعاتی که در متمم با عنوان تجربه های ذهنی مطرح میشوند برایتان جذاب است، میتوانید به مطلبی سر بزنید که در آن پرسیدهایم: اگر به نقطهٔ صفر زندگی بشر بر روی زمین برگردیم، ساختن بنز چند سال زمان لازم خواهد داشت:
بازگشت به دنیای نخستین | ساخت بنز چقدر طول میکشد؟
رقابت بر سر قابلیتهای ساده | دو پریز شارژ برای خودروهای جنرالموتورز
۹ خرداد, ۱۴۰۱    |  تکنولوژی, صنایع جهان, صنعت خودرواختراعات و ایدههایی که خودروسازان به نام خود ثبت میکنند، میتواند منعکسکنندهٔ «جهت» و «شدت» رقابت در این صنعت باشد. اخیراً جنرالموتورز ایدهٔ نصب دو پریز برای شارژ خودرو (استفادهٔ همزمان از دو ایستگاه شارژ) را ثبت کرده است (+).
اگر چه وجود دو مسیر شارژ، ایدهٔ چندان خلاقانهای به نظر نمیرسد، اما میشود نتیجه گرفت که خودروسازان مطرح جهان، در پی پیدا کردن جای پا در میدان رقابتهای آتی هستند و در این زمینه، از کمترین فرصتها هم صرفنظر نمیکنند.
جنرالموتورز معتقد است که یکی از انعطافپذیرترین پلتفرمهای خودرو الکتریکی را طراحی کرده و در اختیار دارد. سیستمی که آلتیوم نام دارد و در آن، باتریها و مدارهای مربوطه همگی به شکل کاملاً مسطح در کف خودرو قرار میگیرند و بسته به ابعاد و اندازهٔ این بستر، میتوان از یک خودرو کوچک شهری تا خودروهای غولپیکر را روی آن سوار کرد (+):
خودرو هامر ایوی (GMC Hummer EV) یکی از محصولاتی است که از این پلتفرم استفاده میکند و در حال حاضر با قیمتی در حدود ۱۰۰ هزار دلار به فروش میرسد:
پتنتها و اختراعاتی که ثبت میشوند، جدا از این که مسیر و میدان رقابت را مشخص میکنند، گاهی به موضوعاتی خندهدار و طنزآمیز تبدیل میشوند. ما در زنگ تفریح متمم تعدادی از پتنتهای عجیب و غریبی را که خودروسازها ثبت کردهاند فهرست کردهایم. دیدن این زنگ تفریح خالی از لطف نیست:
چند نمونه عجیب از ثبت اختراع در صنعت خودرو
#صنعت خودرو #صنایع جهان #تکنولوژی #استراتژی
این تویوتا دیگر آن تویوتا نیست
۱۰ بهمن, ۱۴۰۰    |  صنایع جهان, صنعت خودروخبر بسیار ساده بود (+): «تویوتا مانند قبل، پرفروشترین خودرو جهان شد و فولکس واگن همچنان عقب ماند و در جایگاه دوم قرار گرفت.»
در سال ۲۰۲۱ و در دوران همهگیری #کرونا تویوتا توانست تعداد خودروهای تولیدی خود را حدود ۱۰٪ افزایش دهد. در حالی که تعداد خودروهای تولیدی فولکس واگن ۵٪ کاهش یافت. بنابراین میتوان گفت شکاف بین تویوتا و فولکس واگن در سال ۲۰۲۱ عمیقتر شد.
فولکس واگن تنها شرکتی نبود که در دوران کرونا آسیب دید. توقف فعالیت کارخانهها و کاهش ساعت کار آنها در جنوب شرق آسیا باعث شد سراسر جهان با کمبود تراشههای الکترونیکی مواجه شود. چنانکه BMW ناگزیر بخشی از خودروهای خود را بدون صفحه نمایش لمسی عرضه کرد!
اما چرا فشار کرونا تویوتا را کمتر از خودروسازان دیگر آزار داد؟
ماجرا به سال ۲۰۱۱ باز میگردد. سالی که ژاپن، زلزله و سونامی شدیدی را تجربه کرد و در پی آن، فاجعهٔ اتمی فوکوشیما هم روی داد. تویوتا از آن زمان متوجه شد که موج جدیدی از ابهامها در دنیا به وجود آمده و باید انبارهای خود را پُرتر از قبل نگه دارد (+).
ما تویوتا را با تولید ناب (Lean Manufacturing) و تلاش برای پایین نگه داشتن موجودی انبار میشناسیم. تصویری که در دههٔ ۹۰ شکل گرفت و هنوز هم در بسیاری از دانشگاههای ایران و جهان تدریس میشود.
اما تویوتای قرن بیستویکم، به نتیجه رسیده که در دنیای جدید، انبارهای پُرتر میتواند مفیدتر باشد. یکی از نگرانیهای تویوتا در تمام این سالها، گرمایش زمین بوده و مدیران تویوتا معتقد بودهاند که گرمایش زمین میتواند طوفانها و زلزلهها و سیلهای پیشبینی نشده ایجاد کند. اگر چه هیچيک از اینها بعد از سال ۲۰۱۱ و در دههٔ اخیر اتفاق نیفتاد، اما سیاست تویوتا و فشار آوردن به تأمینکنندگان برای پر نگه داشتن انبارها، باعث شد تویوتا بهتر بتواند از عهدهٔ بحران پیشبینینشدهای مثل کرونا برآيد.
البته نمیتوان گفت تویوتا از اصول Lean دور شده است. Lean بیشتر بر کاهش اتلاف تأکید میکند و وقتی ابهام داریم، انباشته کردن انبارها دیگر اتلاف محسوب نمیشود.
اما شاید بهتر باشد دانشگاههای ایران و جهان در سالهای پیش رو، هنگام حرف زدن از تویوتا، بیش از تأکید بر برنامههای Just-in-Time و Zero Inventory (موجودی صفر انبار)، دربارهٔ مفهوم Business Continuity Plan (برنامهٔ حفظ پیوستگی کسب و کار در شرایط بحران) صحبت کنند. BCP نام برنامهای است که در سال ۲۰۱۱ آغاز شد و نتیجهاش در سال ۲۰۲۱ تویوتا را از سایر رقبایش جلو انداخت.
توضیح: افزایش سطح انبارها صرفاً یکی از بخشهای BCP است و در آن برنامه بخشهای دیگری مانند تأمین انرژی از منابع مختلف هم مد نظر بوده است.
اگر با مفهوم مدیریت ناب (Lean Management) و تولید ناب (Lean Production) آشنا نیستید، پیشنهاد میکنیم درس مربوط به این موضوع را در متمم بخوانید:
#صنایع جهان #صنعت خودرو #استراتژی
تغییرات ظاهر BMW در طول زمان | تغییر در عین حفظ هویت
۷ دی, ۱۴۰۰    |  صنعت خودرواکانت Apex Fibers در پینترست، از علاقهمندان صنعت خودرو، نموداری از تغییرات چراغها و جلوی پنجرهٔ کلاسهای مختلف BMW را در طول زمان ترسیم کرده است. این نمودار، جدا از اینکه میتواند برای علاقهمندان به صنعت خودرو و شرکت BMW جذاب باشد، نکتهٔ آموزندهٔ دیگری را هم در خود دارد.
با وجودی که طی چند دهه، ظاهر خودروهای BMW (از جمله چراغها و جلوی پنجره) کاملاً تغییر کرده، هویت کلی BMW در طراحی حفظ شده است.
اگر چه در اینجا صرفاً با یک نماد ظاهری روبهرو هستیم، اما بسیاری از صاحبنظران، این پیوستگی در طول زمان را برای جنبههای دیگر هویت برند هم تعریف میکنند.
البته گاهی اوقات برخی برندها خود را از ریشه بازتعریف کردهاند (نوکیا از صنعت کاغذ و لاستیک به سمت برق و الکترونیک حرکت کرد). اما تا برندها به اجبار وادار به چنین تحولی نشوند، ترجیح میدهند پیوستگی هویت خود را حفظ کنند.
چون پیوستگی هویت باعث میشود محصولات جدید یک برند برای مشتریان آن آشنا باشند و این آشنایی هم حس اصالت را القا میکند و هم اعتماد و اطمینان مشتری را به محصول افزایش میدهد.
ما در مجموعه درسهای برندسازی متمم، تغییر هویت بصری شیائومی را هم به عنوان یک کیس بررسی کردهایم که مطالعهٔ آن میتواند جالب و آموزنده باشد:
آیا شیائومی در تغییر هویت بصری خود موفق بوده؟
اثر گربه ماهی | چین چگونه خودروسازهای خود را تقویت میکند؟
۱۳ آذر, ۱۴۰۰    |  صنایع جهان, صنعت خودروداستانی وجود دارد که بر اساس آن، یک ماهیگیر نروژی برای اینکه ماهیهایش سرحال و باانرژی بمانند و در لحظهٔ تحویل به مشتریان، طعم بهتری داشته باشند، یک گربه ماهی را در مخزن ماهیهای ساردین نگهداری میکرده تا ساردینها را تعقیب کند و ماهیها سرزندگی خود را از دست ندهند.
اگر چه شواهد چندانی در تأیید چنین داستانی وجود ندارد، اما اثر گربه ماهی در استراتژی و مدیریت کسب و کار بسیار شناختهشده است و در بسیاری از نوشتهها و تحلیلهای مدیریتی به آن اشاره میشود.
این اصطلاح را چند سال قبل آقای میائو وی وزیر اسبق صنایع چین به کار برد (+). او گفت رشد صنعت خودروهای برقی چینی برای ما بسیار مهم است. به همین علت، به اثر گربه ماهی نیاز داریم و شرکت تسلا میتواند در چین چنین نقشی را ایفا کند.
با این انگیزه، چین زمین ارزان در اختیار تسلا قرار داد و معافیتهای مالیاتی متعددی هم برای آن در نظر گرفت و برخلاف قاعدهٔ رایج، از اینکه چینیها در این شرکت خارجی سهمی داشته باشند صرفنظر کرد و اجازه داد ۱۰۰٪ مالکیت تسلا در اختیار خارجیها قرار داشته باشد.
اکنون بعد از چند سال به نظر میرسد اثر گربه ماهی به خوبی عمل کرده و ضمن اینکه تسلا به بازیگری ارزشمند در صنعت خودرو چین تبدیل شده، خودروسازهای چینی هم سرعت و انگیزهٔ بیشتری برای تولید خودروهای برقی کسب کردهاند (+).
استراتژی گربه ماهی را میتوان متضاد استراتژی حمایت گلخانهای دانست که در آن دولتها دیواری به دور خود و صنایعشان میکشند و به عنوان حمایت از صنایع داخلی، آنها را در مسیر فرسودگی و زوال قرار داده و به سمت نابودی میبرند.
لوسید موتورز | ماشین لوسید ایر – رقابتی غیرضروری با شرکتی متعلق به عربستان سعودی
۱ آذر, ۱۴۰۰    |  صنایع جهان, صنعت خودرواخیراً شرکت لوسید موتورز با عرضهٔ یک خودرو سدان لوکس در بازار خودروهای الکتریکی خبرساز شده است. خودرویی که مدل S تسلا در مقابل آن حرف چندانی برای گفتن ندارد.
احتمالاً کلیپهای تبلیغاتی آن را دیدهاید و اگر هم ندیدهاید، کلیپ کوتاه زیر میتواند شما را با آن آشنا کند:
دربارهٔ لوسید موتورز و خودرو الکتریکی لوکس لوسید ایر بسیار میتوان گفت. از سرمایهگذاری سنگین عربستان سعودی در این شرکت آمریکایی تا خودرویی که با قیمت متعارف، توانایی بیش از ۱۰۰۰ اسب بخار را عرضه کرده و میتواند با یک بار شارژ حدود ۸۴۰ کیلومتر راه برود.
اما حاشیهای در مورد لوسید موتورز وجود دارد که میتواند برای ما آموزنده باشد. لوسید موتورز را پیتر راولینسون به شرکتی تبدیل کرده است که ما امروز میشناسیم. این شرکت از سال ۲۰۰۷ تأسیس شده بود، اما پس از اینکه راولینسون در سال ۲۰۱۳ به آن پیوست، تحولی بزرگ را تجربه کرد و اکنون توانسته نخستین گامهای موفق خود را در بازار خودرو بردارد.
جالب اینجاست که پیش از این راولینسون در سال ۲۰۰۹ به عنوان مهندس ارشد تیم تسلا ملحق شده بوده و به ایلان ماسک گفته بود هر آنچه برای خودروهای الکتریکی انجام دادهای باید دور بریزی و من از صفر همه چیز را بسازم تا یک خودرو ارزشمند عرضه شود و حاصل این پیشنهاد، طراحی و عرضهٔ مدل S تسلا بود.
اما ایلان ماسک ظاهراً چندان با راولینسون مهربان نبوده یا اختیارات کافی را به او نداد و در نهایت راولینسون تسلا را به مقصد لوسید موتورز ترک کرد.
اگر چه لوسید موتورز هنوز رقیبی جوان برای تسلا است، اما بسیاری از افراد آن را رقیبی جدی میدانند. آنقدر جدی که ایلان ماسک مجبور شد ادعا کند «راولینسون هرگز مهندس طراح در تسلا نبوده است.»
نشریات بسیاری این حرف ایلان ماسک را به سخره گرفتند. خصوصاً اینکه آرشیو تمام صفحات تسلا که قبلاً راولینسون را معرفی کرده بود هنوز موجود است (+).
به نظر میرسد اگر ایلان ماسک کمی رفتارها و تصمیمهای خود را تغییر میداد و میتوانست عضو کلیدیاش را حفظ کند، امروز با یک «رقیب غیرضروری» روبهرو نبود.
اگر چند دقیقه وقت دارید، فرصت خوبی است تا به صفحهٔ داستان کسب و کار در متمم هم سر بزنید و یکی از مطالب را انتخاب کنید و بخوانید:
داستان کسب و کار#صنایع جهان #صنعت خودرو #ویدئو
آيا تصوری از ارزش بازار تسلا دارید؟
۲۰ آبان, ۱۴۰۰    |  صنایع جهان, صنعت خودرودر حال حاضر، ارزش بازار تسلا از حاصلجمع ارزش بازار برندهای مزدا، رنو، ولوو، نیسان،کیا، هیوندای، فورد، جیام، بیامدبلیو، دایملر، فولکسواگن و تویوتا بیشتر است.
البته حتماً به این نکته توجه دارید که ارزش بازار بر اساس تعداد و قیمت سهام یک شرکت مشخص میشود و الزاماً به مقیاس یک سازمان، میزان فروش و گستردگی بازار آن شرکت ربط ندارد. چنانکه فروش سالانهٔ تسلا از اغلب برندهای دیگری که نام بردیم کمتر است.
ارزش بازار معمولاً فاکتورهای دیگری نظیر میزان سوددهی بر سرمایه و امید بازار به آیندهٔ یک شرکت را منعکس میکند.
#صنایع جهان #صنعت خودرو #برندسازی
فعلاً خبری از صفحه نمایش لمسی در BMW نیست
۱۵ آبان, ۱۴۰۰    |  صنایع جهان, صنعت خودرویکی از مشکلات دوران کرونا، کاهش تولید تراشههای الکترونیکی بود. این مشکل دامن بسیاری از کارخانجات از جمله BMW را گرفت.
به همین علت، بخشی از BMWهایی که امسال به بازار عرضه میشون صفحهی نمایش لمسی نخواهند داشت. البته این شرکت اعلام کرده که خریداران به جبران این مشکل، ۵۰۰ دلار اعتبار دریافت خواهند کرد (+).
شرکت فورد هم تابستان سال ۲۰۲۱ مجبور شد خط تولید خودرو F-150 خود را به خاطر نبودن یک Chipset به طور کامل متوقف کند (+).
دو پیشنهاد برای مطالعه در متمم:
چند نمونه از خودروهای مفهومی قدیمی
چرا خودروها را به شکل حباب میساختند؟