اثر گربه ماهی | چین چگونه خودروسازهای خود را تقویت می‌کند؟
۱۳ آذر, ۱۴۰۰ | صنایع جهان, صنعت خودروداستانی وجود دارد که بر اساس آن، یک ماهی‌گیر نروژی برای اینکه ماهی‌هایش سرحال و باانرژی بمانند و در لحظهٔ تحویل به مشتریان، طعم بهتری داشته باشند، یک گربه ماهی را در مخزن ماهی‌های ساردین نگهداری می‌کرده تا ساردین‌ها را تعقیب کند و ماهی‌ها سرزندگی خود را از دست ندهند.
اگر چه شواهد چندانی در تأیید چنین داستانی وجود ندارد، اما اثر گربه ماهی در استراتژی و مدیریت کسب و کار بسیار شناخته‌‌شده است و در بسیاری از نوشته‌ها و تحلیل‌های مدیریتی به آن اشاره می‌شود.
این اصطلاح را چند سال قبل آقای میائو وی وزیر اسبق صنایع چین به کار برد (+). او گفت رشد صنعت خودروهای برقی چینی برای ما بسیار مهم است. به همین علت، به اثر گربه ماهی نیاز داریم و شرکت تسلا می‌تواند در چین چنین نقشی را ایفا کند.
با این انگیزه، چین زمین ارزان در اختیار تسلا قرار داد و معافیت‌های مالیاتی متعددی هم برای آن در نظر گرفت و برخلاف قاعدهٔ رایج، از اینکه چینی‌ها در این شرکت خارجی سهمی داشته باشند صرف‌نظر کرد و اجازه داد ۱۰۰٪ مالکیت تسلا در اختیار خارجی‌ها قرار داشته باشد.
اکنون بعد از چند سال به نظر می‌رسد اثر گربه ماهی به خوبی عمل کرده و ضمن اینکه تسلا به بازیگری ارزشمند در صنعت خودرو چین تبدیل شده، خودروسازهای چینی هم سرعت و انگیزهٔ بیشتری برای تولید خودروهای برقی کسب کرده‌اند (+).
استراتژی گربه ماهی را می‌توان متضاد استراتژی حمایت گلخانه‌ای دانست که در آن دولت‌ها دیواری به دور خود و صنایع‌شان می‌کشند و به عنوان حمایت از صنایع داخلی، آن‌ها را در مسیر فرسودگی و زوال قرار داده و به سمت نابودی میبرند.
ایلان ماسک در افتتاحیهٔ تسلا در شانگهای – عکس از رویترز
آسمان شب | ما آخرین نسلی هستیم که آسمان را به این شکل می‌بینیم
۱۱ آذر, ۱۴۰۰ | نجومدر حال حاضر شرکت‌های متعددی مانند استارلینک (وابسته به ایلان ماسک)، کوئیپر (وابسته به آمازون)، وان وب (با همکاری ایرباس) و جی دبلیو (وابسته به چین) در تلاش‌اند مجموعه ماهواره‌های خود را در فضا مستقر کنند.
این ماهواره‌ها به علت ارتفاع و موقعیت مدارشان از درخشش بالایی برخوردارند و می‌توان آن‌ها را مصداق آلودگی نوری در آسمان در نظر گرفت.
سامانتا لاولر استاد و محقق دانشگاه رجینا در مقالهٔ اخیرش برآورد کرده که با ادامهٔ روند فعلی پرتاب ماهواره‌ها در آیندهٔ نزدیک از هر پانزده نقطهٔ نورانی در آسمان یکی از آن‌ها ماهواره خواهد بود.
او بررسی‌هایش را چنین خلاصه می‌کند که: «آینده، بیش از حد روشن است.» اما این روشن بودن، خوشحال‌کننده نیست و بیشتر به این واقعیت اشاره دارد که ظاهراً ما آخرین نسلی هستیم که آسمان را به شکل فعلی‌اش می‌بینیم.
عکس بالا توسط تلکسوپی در شیلی ثبت شده و خط‌های سفیدی که تصویر را مخدوش کرده‌اند، رد حرکت ماهواره‌های استارلینک هستند (آتلانتیک).
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
عکس‌های کاسینی از قمرهای زحل خاکسپاری در فضا: فضا هم دست‌نخورده نمیماندفیلم چند نمونه فرود هواپیما همراه با باد پهلو (کراس ویند)
۱۰ آذر, ۱۴۰۰ | ویدئوبرخی از ما مسافرت با هواپیما را دوست نداریم. یکی از علت‌های این دوست نداشتن هم، ترس از سقوط یا تکان‌های شدید است. اگر جزو این افراد هستید، دیدن ویدئوی زیر را به پیشنهاد نمی‌کنیم. اما اگر از پرواز نمی‌ترسید، احتمالاً دیدن چند نمونه از فرودهای هواپیما همراه با باد جانبی می‌تواند برایتان جالب باشد.
وقتی هنگام فرود هواپیما باد در عرض باند می‌وزد، این وضعیت را فرود در شرایط کراس ویند (Cross-wind) یا باد پهلو یا باد جانبی می‌نامند. بسیاری از هواپیماهای امروزی، میتوانند باد جانبی را تا حدی تحمل کرده و فرود اتوماتیک انجام دهند. اما اگر سرعت باد زیاد بوده یا جهت آن دائماً تغییر کند، این نهایتاً خلبان است که باید هدایت هواپیما را بر عهده بگیرد.
فیلم زیر از کانال یوتیوب FlugsNug برداشته شده و اگر به کلیپ‌های مرتبط با پرواز علاقه‌مند باشید، احتمالاً این کانال را دوست خواهید داشت.
اگر به پرواز و بحث‌های مربوط به آن علاقه دارید، می‌توانید داستان بوئینگ ۷۳۷ مکس را هم در سلسله داستان‌های کسب و کار متمم بخوانید:
بوئینگ ۷۳۷ – تغییر تدریجی را باید تا کجا ادامه داد؟
ساتیا نادلا مدیرعامل مایکروسافت نیمی از سهام خود را فروخت
۹ آذر, ۱۴۰۰ | اقتصاد, تکنولوژی, صنایع جهانبه گزارش وال استریت ژورنال، ساتیا نادلا مدیرعامل مایکروسافت نیمی از سهام خود را در این شرکت فروخت (+). نادلا که حدود یک میلیون و هفت‌صد هزار سهم شرکت مایکروسافت را در اختیار داشت، اکنون با فروش نزدیک به ۸۴۰ هزار سهم، حدود ۲۸۵ میلیون دلار به دست آورده که گفته می‌شود می‌خواهد با سرمایه‌گذاری آن در حوزه‌های دیگر، به سبد دارایی‌های خود تنوع دهد.
نادلا پیش از این هم در سال ۲۰۱۸ حدود ۳۰٪ از سهام خود در مایکروسافت را فروخته بود (+).
اگر چه فروش سهام و تنوع‌بخشی به دارایی‌ها تصمیمی کاملاً معقول و قابل‌درک است، اما معمولاً چنین تصمیمی از سوی مدیرعامل یک شرکت ممکن است چنین تفسیر شود که اعتماد او به آینده شرکتش کاهش یافته است. به همین علت، سخنگوی شرکت مایکروسافت مجبور شد بیانیه‌ای صادر کرده و اعلام کند که: «نادلا هم‌چنان به ادامهٔ مسیر موفقیت مایکروسافت متعهد است و سهم فعلی او بسیار بیشتر از حداقل سهمی است که بر اساس الزام هیئت مدیره باید در سبد دارایی‌های خود نگه دارد.»
سهام شرکت مایکروسافت طی پنج سال اخیر، رشد پیوسته‌ای را تجربه کرده است. البته برخی تحلیل‌گران حوزهٔ تکنولوژی معتقدند که رشد چشمگیر شرکت‌های تکنولوژی در دوران کرونا، دیگر به زودی تکرار نخواهد شد و هر کس بخواهد از سهامداری در این شرکت‌ها سود ببرد، منطقی است اکنون که کرونا رو به افول است، بخشی از سهام خود را بفروشد.
ساتیا در کتابی با عنوان Hit Refresh به زندگی خود در هند و نیز چالش‌های مدیریت مایکروسافت پرداخت است. کتابی که اگر چه در سایت آمازون به شدت مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت، اما خوانندگان سخت‌گیرتر در گودریدز آن را تلاشی در راستای برندسازی برای نادلا تلقی کردند. این کتاب در فارسی به «از نو» ترجمه شده و معرفی آن را می‌توانید در متمم بخوانید:
کتاب از نوآمار مصرف پروتئین حیوانی | حجم و ترکیب مصرف در نقاط مختلف جهان
۸ آذر, ۱۴۰۰ | رژیم غذایی, سبک زندگی, محیط زیستمصرف پروتئین حیوانی هم‌اکنون سالانه حدود ۱٪ افزایش پیدا می‌کند. به فرض حفظ این روند در سال ۲۰۳۰ مصرف سالانه پروتئين به ۵۳۱ میلیارد کیلوگرم خواهد رسید. برای اینکه تصوری از این عدد داشته باشید می‌توانید آن را با وزن کل انسان‌ها روی کرهٔ زمین مقایسه کنید که حدود ۵۰۰ میلیارد کیلوگرم است.
شرکت مکنزی بر اساس میانگین داده‌هایی که از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ در دسترس بوده، حجم مصرف قاره‌های مختلف را چنین گزارش داده است (+):
حتماً به این نکته توجه دارید که مهم‌ترین فاکتور در تعیین میزان مصرف، جمعیت هر قاره است و طبیعی است که آسیا با فاصلهٔ قابل‌توجه از قاره‌های دیگر، بیشترین مصرف را داشته باشد. در همین گزارش، ترکیب مصرف پروتئین حیوانی در قاره‌های مختلف هم به شکل زیر برآورد شده است:
همان‌طور که می‌بینید آمریکای جنوبی در مصرف پروتئین پرندگان یا Poultry (مرغ و خروس و بوقلمون و …) پیشتاز است و اروپایی‌ها بیشتر بر گوشت خوک متکی هستند. منابع پروتئین دریایی هم بزرگ‌ترین سهم را در سبد پروتئین حیوانی قارهٔ آسیا به خود اختصاص داده‌اند.
اینکه آيا روند فعلی برای یک دههٔ بعد ثابت می‌ماند یا نه، هنوز مشخص نیست. به نظر می‌رسد عوامل تأثیرگذار متعددی در سمت تقاضا و سمت عرضه وجود دارند که ممکن است روندها را تغییر دهند. از یک سو توجه به سلامت و محتویات پروتئین و قند و چربی در غذاها باعث شده که نسل جدید بیش به اندازهٔ نسل قبل به الگوهای غذایی سنتی وفادار نباشند و ترکیب غذاهای خود را آگاهانه‌تر انتخاب کنند.
از سوی دیگر تکنولوژی‌هایی مانند رآکتورهای زیستی (Bio-reactors) توانسته‌اند با استفاده از سلول‌های بنیادی حیوانات، گوشت‌هایی تولید کنند که با کشتن حیوانات به دست نمی‌آیند و در بلندمدت با کاهش قیمت، میتوانند به یک منبع تازه در فهرست منابع پروتئین حیوانی تبدیل شوند. اما به هر حال در افق یک تا پنج ساله نمودارهای بالا هم‌چنان تصویری نزدیک به واقعیت از الگوی مصرف پروتئين حیوانی در جهان به دست می‌دهند.
اگر موضوع گوشت‌های کشت‌شده برایتان جذاب است می‌توانید مطلب Cultivated Meat را در سایت مکنزی بخوانید تا نقطهٔ آغازی برای مطالعهٔ بیشتر در این زمینه باشد.
#محیط زیست #سبک زندگی #سلامت #رژیم غذایی #طبیعت و جانداران
خوانش | این کلمه را به جای خواندن به کار نبریم
۶ آذر, ۱۴۰۰ | کلماتدر سال‌های اخیر استفاده از واژهٔ خوانش بسیار رواج یافته و کسانی که با فرهنگ و ادبیات آشنا نیستند اما می‌خواهند چهرهٔ چنین چهره‌ای را از خود نشان دهند، این واژه را به جای خواندن به کار میبرند.
مثلاً می‌بینیم که می‌گویند:
- آقا/خانم … خوانش بسیار زیبایی از این شعر داشته‌اند که می‌توانید فایل صوتی آن را از کانال تلگرامشان دانلود کنید
- این هفته برای خوانش گروهی کتاب صادق هدایت دور هم جمع می‌شویم
- این جلسه را با خوانش شعر شب مهتابی از استاد فریدون مشیری آغاز می‌کنیم.
- خوانش مقالهٔ … به خاطر مفاهیم پیچیده‌ای که در آن مطرح شده آسان نیست
اگر خوانش واژه‌ای بی‌کاربرد بود و معنای دیگری نداشت، این شکل استفاده از آن قابل‌تحمل‌تر بود. اما مشکل این‌جاست که معنی خوانش چیز دیگری است. خوانش به «رویکردی که در خواندن به کار می‌رود» اشاره می‌کند و پیش از اینکه اصطلاح خوانش رواج پیدا کند، ما در فارسی از واژهٔ عربی قرائت استفاده می‌کردیم. مثلاً می‌گفتیم:
- قرائت گروه داعش از متون اسلامی بسیار بنیادگرایانه است
- قرائت اقتصادی از یک متن اجتماعی می‌تواند گمراه‌کننده باشد
- این نویسنده، قرائت متفاوتی از آثار آلبر کامو ارائه کرده است
کسانی که ترجیح می‌دهند از واژهٔ قرائت استفاده نکنند، به سراغ خوانش رفته‌اند. بنابراین اگر فردی به سراغ شعر حافظ یا سعدی می‌رود و چند بیت از آن را می‌خواند، خوانش انجام نشده است. خوانش را صاحب‌نظری انجام می‌دهد که مثلاً به سراغ اشعار خیام می‌رود و یک خوانش ماتریالیستی یا خوانش معنوی از اشعار او عرضه می‌کند.
پس اگر گفتند در نوشته‌های این تحلیل‌گر یا نویسنده، با شکل متفاوتی از خوانش متن مواجه هستیم، منظورشان این نیست لحن صدایش تغییر کرده است، بلکه با رویکردی دیگر به متن نگاه کرده و معنای متفاوتی از آن استخراج کرده است.
امیدواریم با توضیحاتی که دربارهٔ معنی خوانش دادیم، بیشتر از پیش به فرق خواندن و خوانش توجه کنید.
هوش چیست؟ | یک تعریف ساده، زیبا و کاربردی
۵ آذر, ۱۴۰۰ | روانشناسی, نقل قولهمانطور که می‌دانید، تعریف‌های بسیاری از هوش ارائه شده است. بعضی تعریف‌ها کلی هستند و برخی دیگر، هوش را به قلمروهای مختلف تقسیم کرده‌اند (مثلاً هوش کلامی، هوش هیجانی، هوش مدیریتی، هوش سیاسی، هوش ریاضی و …).
در این میان نگاهی که جان کارول در کتاب بسیار معتبر «توانایی‌های شناختی انسان» داشته بسیار آموزنده و الهام‌بخش است (+):
هوش کلامی | هوش هیجانی | هوش سیاسی | هوش مدیریتی
اگر تعریف IQ یا تاریخچه طرح این بحث را نمی‌دانید، می‌توانید درس بهره هوشی را در متمم بخوانید:
بهره هوشی چیست؟ (تعریف + تاریخچه)آیا تاریخ درسی برای آموختن به ما دارد؟
۴ آذر, ۱۴۰۰ | تاریخ, نقل قولافراد بسیاری معتقدند تاریخ می‌تواند برای ما آموزنده باشد. دیگرانی هم هستند که می‌گویند تاریخ نکته‌ای برای آموختن به ما ندارد.
پل والری جزو گروه دوم است. او گفته است: «تاریخ هر آنچه را روی داده شامل می‌شود و به همین علت برای هر ادعایی مثالی دارد. بنابر این تاریخ مطلقاً چیزی به ما نمی‌آموزد.»
می‌توانید چند دقیقه به این جملهٔ والری فکر کنید و ببینید کدام گزینه را می‌پسندید:
- حرف او تقریباً درست است.
- حرف او تقریباً نادرست است.
- تاریخ دربارهٔ رفتارهای فردی درسی ندارد. اما از آن می‌توان نکات فراوانی در زمینهٔ رفتارهای جمعی (ملت‌ها یا حکومت‌ها) آموخت.
- آموختن از تاریخ به تخصص نیاز دارد. تخصصی که بتواند رویدادهای موردی را از روندهای واقعی تفکیک کند.
مستقل از اینکه کدامیک از چهار گزینهٔ بالا را بپذیرید یا به یک گزینهٔ پنجم معتقد باشید، فرصت خوبی است که درس تفاوت رویداد و روند را در سلسله درس‌های تفکر سیستمی بخوانید.
عکس | قارچ در باران
۳ آذر, ۱۴۰۰ | عکسعکس زیر قارچی را نشان می‌دهد که قطره‌های باران بر تن آن نشسته‌اند. عکس را اندی سندز (Andy Sands) ثبت کرده و توضیح داده که ارتفاع این قارچ حدود نیم میلیمتر است.
ارتفاع این گونه از قارچ‌ها (Lachnum niveum) در بزرگ‌ترین اندازه‌شان معمولاً از دو میلیمتر فراتر نمی‌رود. به همین علت، ما معمولاً آن‌ها را صرفاً در حد لکه‌هایی سفید روی دیوارهای مرطوب و بدنهٔ درختان می‌بینیم.
ما در متمم عکس‌های اندی سندز از کپک‌های مخاطی در یک زنگ تفریح بازنشر کرده‌ایم. هم‌چنین در زنگ تفریح دیگری مجموعه‌ای از عکس قارچ‌ها را منتشر کردیم که شاید دیدن‌شان را دوست داشته باشید:
کپک‌های مخاطی (عکس‌های اندی سندز)
کرونا تقریباً به بیماری واکسن‌نزده‌ها تبدیل شده است
۲ آذر, ۱۴۰۰ | سلامتنشریهٔ گاردین به نقل از سِر اندرو پولارد (Sir Andrew Pollard) مسئول گروه واکسیناسیون آکسفورد گفت: «غالب بیمارانی که اکنون در ICUهای انگلیس بستری هستند، واکسن نزده‌اند و عملاً می‌توان گفت کرونا تقریباً به بیماری واکسن‌نزده‌ها تبدیل شده است.» (+)
البته پولارد تأکید کرد که «سویهٔ دلتا هم‌چنان در دنیا حضور دارد و افراد بسیاری را درگیر می‌کند. اما واکسن‌زده‌ها این بیماری را با شدت بسیار کم و بدون ریسک جدی تجربه می‌کنند.»
واضح است که این گزارش مربوط به انگلستان است، اما کاهش آمار مرگ و میر در کشور خودمان هم تأثیرگذاری تزریق واکسن کرونا را تأیید می‌کند. ضمن اینکه باید به خاطر داشته باشیم چنین اظهارنظرهایی نباید به ما امنیت کاذب بدهند و باعث شوند که سطح مراقبت‌ها را کمتر کنیم. بلکه باید ابزاری باشند تا به مخالفان واکسن یادآوری کنیم با این رفتار، خود را در معرض خطر بیماری و مرگ قرار می‌دهند. چنان‌که پولارد تأکید می‌کند، تا زمانی که بخش بزرگی از جامعه به سراغ واکسیناسیون نروند «هم‌چنان ما تصویر کسانی را که در اتاق ICU برای آخرین نفس‌ها می‌جنگند خواهیم دید.»
مطلب مرتبط با کرونا در متمم:
جهان پس از کرونا چگونه خواهد بود؟ضمناً اگر با مفهوم امنیت کاذب آشنا نیستید، پیشنهاد می‌کنیم درس اثر پلتزمن را بخوانید:
کمربند ایمنی بهتر است یا میخ؟